Leestip: hoe organiseer je input van jongeren?

Artikel | 23-02-2022 | 09:00

Zeven bouwstenen

Het Listen Up magazine opent met een uitleg over jongerenparticipatie en het verschil tussen ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid. Ervaringskennis is de ervaring die mensen op een bepaald vlak, bijvoorbeeld in de jeugdhulp, zelf hebben op gedaan. Ervaringsdeskundigen zijn mensen met ervaringskennis die hun verleden een plek hebben gegeven, erop kunnen reflecteren en erover kunnen praten. Ze weten wanneer ze welke ervaringskennis het beste kunnen inzetten. 

Jongerenparticipatie is: het betrekken van jongeren in de organisatie die op dat moment iets ervaren, die zelf in de jeugdhulp zitten. 

Na deze uitleg volgen zeven bouwstenen.

De laatste bouwsteen? Doen! ‘Blijf niet te lang hangen in het schrijven van beleidsstukken over het inzetten van ervaringsdeskundigheid of andere vormen van jongerenparticipatie. Begin klein en leer al doende!’, aldus het magazine. 

Eén gouden tip is er dan ook niet, het gaat om het consequent combineren van meerdere bouwstenen. Een greep daaruit: geen jargon gebruiken, terugkoppeling geven over het proces (óók of misschien wel juist wanneer het stil ligt), het zorgen voor gelijkwaardigheid en daarin ook goede randvoorwaarden (reiskostenvergoeding bijvoorbeeld) en een beloning regelen en een niet te strakke planning hanteren (jongeren hebben drukke levens met hobby’s, (bij)banen, school en therapie). 

Het toepassen van alle zeven bouwstenen maakt jongerenparticipatie en ervaringsdeskundigheid waardevol, aldus het magazine. 

Meerwaarde

Interessant aan het magazine is de meerwaarde voor alle ambtenaren; niet slechts diegenen die zich bezighouden met jeugdzorg en jeugdhulp. 

Bij interviews staan geclusterde tips voor gemeenten, jeugdzorgaanbieders en uitvoeringsorganisaties die willen werken met jongeren. 

In een artikel vertellen Ramatu, Gabriel, Alynda en Mirte hoe ze samenwerken met gemeenten aan goede zorg en ondersteuning voor jongeren. 

Hun tips? Laat jongeren meedenken over onderwerpen die hun persoonlijke interesse hebben, stel iemand aan die de jongeren ondersteunt; we kunnen het niet alleen. Maar ook: praat gewoon Nederlands met jongeren en laat merken dat hun inzet wordt gewaardeerd. 

Een goed begin 

Ervaringsprofessional Mannus Boote merkt op dat het belangrijk is om gebruikers vanaf het begin van een proces te betrekken. ‘Alleen dan sluit beleid of een product echt goed aan op de doelgroep. Zo creëer je samen iets moois en is het geen wij tegenover zij.’

Zo vertelt Ramatu over een app om mentale gezondheid bespreekbaar te maken. Ramatu vond de app helemaal niks. ‘Pijnlijk voor de ontwikkelaars, maar we waren wel eerlijk. Het was een mislukking maar tegelijkertijd ook een succes.’ 

Alynda en Gabriel halen de “Dranquilo” en “Doe wat met je life, doe weg die knife” campagnes aan. ‘Dat zijn voorbeelden van hoe volwassenen met straattaal proberen mee te gaan’, zeggen ze erover. ‘Betrek jongeren nou bij zo´n campagne zodat het niet te hip wordt!’

Ervaringsdeskundigen Ravi Debisarun en Suzanne Leemans, die werken in de jeugdzorg en jeugd-GGZ, onderstrepen het belang van ervaringsdeskundigheid: ze spreken de taal van de jongere én die van de hulpverlener, ze verleggen de focus op problemen naar een focus op herstel en gelijkwaardig contact van mens tot mens. 

Maar belangrijker nog: ze kunnen als geen ander goed contact leggen met de jongeren.
Debisarun: ‘Als een collega tegen een jongere zegt: ‘Ik begrijp je,’ dan krijgt een jongere echt kortsluiting. De jongere zegt dan: ‘Je weet niet hoe het is, dus zeg niet dat je me begrijpt.’ Tegen mij zeggen ze: ‘Ik kijk alleen maar naar jou en je weet hoe ik me voel.’ 

Doen! Waar vind je jongeren? 

Wie meer wil weten, wordt op de best practices pagina doorverwezen naar een aantal podcast, video’s en magazines, stappenplannen en onderzoeken. 

Maar, als we het devies van de bouwstenen volgen (doen!), is er die prangende vraag: waar vind je de jongeren die mee kunnen denken? 

Op de laatste pagina’s van het magazine staan alle organisaties en initiatieven die ervaringsdeskundige jongeren in huis hebben. 

Daarnaast vind je er organisaties in de jeugdzorg die jongeren actief betrekken.