Over- of ondergewaardeerd? ‘IT-consultants brengen de kennispositie van de overheid in gevaar’
Welke plek krijgt de consultant binnen de overheid? Het is een twistpunt van jewelste. Let wel: ‘De ene consultant is de andere niet’, benadrukt Onno Bouwmeester, directeur van de VU Kennishub voor consulting. Volgens hem is de consultant belangrijk om ‘de denkkracht op een specifiek moment te kunnen verhogen’. Maar waar de overheid voor veertig procent bemenst wordt door externen, streeft zij haar doel voorbij. In een nieuwe aflevering van Overgewaardeerd/Ondergewaardeerd vertelt hij over de consequenties.
De consultant is niet meer weg te denken in overheidsland. Met name op het gebied van IT groeit het aantal extern ingehuurde arbeidskrachten razendsnel, ziet Onno Bouwmeester. Met alle gevolgen van dien: ‘IT-consultants worden enorm overgewaardeerd. Wat we te weinig benoemen: we leggen volledige bedrijfsprocessen in de handen van externe partijen en brengen daarmee de continuïteit in de kennis van de overheid in gevaar.’
Bouwmeester is econoom, filosoof en gepromoveerd in de bedrijfskunde. Eerder werkte hij als managementconsultant voor KPMG, momenteel is hij hoogleraar Consulting en Bedrijfsethiek aan Durham University in Engeland. Daarnaast is hij als ‘directeur van de Kennishub voor Consulting en Professional Service Firms’ verbonden aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.
Let wel, ‘de ene consultant is de andere niet’, benadrukt Bouwmeester. Verander- of beleidsconsultants zijn bij uitstek geschikt om ‘op specifieke momenten de denkkracht van je organisatie te vergroten’. Op die manier is de ‘externe consultant met zijn frisse blik’ van grote waarde. Maar dat ‘veertig procent externe inhuur op sommige plekken’ – een overschrijding van viermaal de Roemer-norm à tien procent – niet te verantwoorden valt, dat staat voor de hoogleraar als een paal boven water.
Kennis: waar en wanneer?
In deze context gaat Bouwmeester daarnaast in op meer fundamentele begrippen uit de organisatiekunde – ‘Kennisborging’, ‘Efficiëntie’ en ‘Outsourcing’ – en vertelt wanneer welke houding gewenst is.
Overgewaardeerd/Ondergewaardeerd
In de videorubriek van Overheid van Nu interviewen we dwarsdenkers in en rond het openbaar bestuur aan de hand van actuele begrippen.