Luistertip: Wat maakt een regio samen sterk?
Het had niet veel gescheeld of de kop van Drenthe was toegevoegd aan de provincie Groningen. Dat had het kabinet tenminste bedacht in het midden van de jaren ‘70. Dit stuitte in Drenthe op verzet: ‘De kop heurt d’r op’, was de opvatting. En de Drenten kregen hun zin: het wetsvoorstel ging uiteindelijk niet door. Drenthe en Groningen, twee gescheiden werelden? Dat valt reuze mee, hoort de luisteraar van de podcast Let’s Regio!
Aanleiding voor de podcast is het 25-jarige bestaan van het samenwerkingsverband Regio Groningen-Assen, ook wel RGA genoemd. Binnen de RGA werken de provincies Groningen en Drenthe en de gemeenten Assen, Groningen, Het Hogeland, Midden-Groningen, Noordenveld, Tynaarlo en Westerkwartier samen. Dat doen ze op vier thema’s: wonen, mobiliteit, ruimtelijke kwaliteit en groen.
‘Een doorslaand succes’, aldus presentator Bert Popken – in het dagelijks leven concerndirecteur van de gemeente Groningen – in de introductie van elke aflevering.
Dat maakt nieuwsgierig: wat is het geheim van 25 jaar samenwerking over gemeente- en provinciegrenzen heen?
Unieke bestuurlijke blik
In de podcast laten negen bestuurders hier hun licht op schijnen, allen actief binnen de RGA. Het interessante aan de podcastserie is dat in veel gesprekken dezelfde vraagstukken naar voren komen, maar dat die vanuit een andere bestuurlijke blik worden bekeken.
Omdat de ene bestuurder wethouder is, een ander burgemeester en een volgende gedeputeerde. Omdat de gemeente of provincie waarvoor ze werken elk hun eigen unieke kenmerken hebben. En omdat elke bestuurder werkt vanuit persoonlijk vakmanschap.
Samen sterk?
In de eerste aflevering horen we Mirjam Wulfse, voorzitter van de stuurgroep Regio Groningen-Assen en gedeputeerde van de provincie Groningen. De kracht van de RGA zit volgens haar in twee dingen. Allereerst dat besluiten altijd in unanimiteit worden genomen. Iedereen moet het ermee eens zijn. Daarnaast dat de samenwerking op basis van vrijwilligheid is. Noem het een verband of een organisatievorm, het gaat er volgens Wulfse om dat grote vraagstukken als wonen, mobiliteit, ruimte en groen breed gedeeld worden.
Dat wil niet zeggen dat altijd alles samen opgepakt moet worden. Provincies en gemeenten hebben immers (ook) allemaal hun eigen beleid. Daarom wordt in de RGA besproken wat de partijen bindt en wat ze dus samen willen oppakken.
Als samen oppakken de regio sterker maakt, doen ze dat ook. Dat deed de RGA onder meer voor de verstedelijkingsstrategie en woondeal. Beiden komen uitgebreid aan bod in de podcast.
Overkoepelende visie
Dat een samenwerkingsverband zonder democratische legitimiteit op basis van vrijwilligheid ook niet altijd gemakkelijk is, erkent Roeland van der Schaaf in de laatste aflevering van de podcastserie. Van der Schaaf is op het moment van opname (eind 2021) wethouder van de gemeente Groningen (inmiddels niet meer) en in die hoedanigheid lid van de stuurgroep.
Hij wijst op de reflex om bij een visie, plan of idee gelijk te denken: wat is goed voor mijn stad of mijn gemeente?
Je moet elkaar wat gunnen. En dat gaat steeds beter in de RGA, aldus Wulfse. Want wat moet worden voorkomen is dat het landschap ‘verrommelt’, doordat er allemaal kleine visies zijn, maar een overkoepelende visie ontbreekt. Wulfse: ‘En dat je [alsnog] heel onzorgvuldig omgaat met mobiliteit, wonen en de bedrijvigheid’.
Wat de podcast zo interessant maakt, is dat geleerde lessen gekoppeld worden aan praktijkvoorbeelden. Denk aan de verstedelijkingsstrategie of de plaatsing van een gezondheidshub. Zo wisselt de podcast moeiteloos af tussen verschillende niveaus – van dagelijkse praktijk (inzoomen) tot reflectie (uitzoomen). Dat maakt de vraag naar het geheim van 25 jaar Groningse samenwerking over gemeente- en provinciegrenzen heen interessant voor luisteraars van binnen- én buiten die regio. Daarom tippen we deze podcast graag op Overheid van Nu.